با وجود اینکه بیت کوین از نظر ارزش بازار و نرخ کلی پذیرش، سالهاست در میان ارزهای دیجیتال یه عنوان یک رهبر برجسته باقی مانده است، اما سایر ارزهای دیجیتال نیز به لطف رشد انطباقپذیری و تنوع کاربردها همچنان در حال پیشرفت هستند. ریپل بر اساس ارزش بازار، بعد از بیت کوین و اتریوم در جایگاه چهارم برترین ارزهای دیجیتال قرار دارد. اگرچه ریپل یا Ripple نام شبکه و شرکت سازنده این ارز دیجیتال است و نام کوین آن XRP است، اما اغلب از XRP به عنوان ریپل یاد میشود.
در ادامه با مقایسه ریپل و بیت کوین به آنچه ریپل را از بیت کوین و سایر توکنهای دیجیتالی برتر متمایز میکند، نگاهی دقیق خواهیم انداخت.
بیت کوین بر اساس یک دفتر بلاک چین عمومی فعالیت میکند که برای تسهیل پرداخت هزینه کالاها و خدمات از یک ارز دیجیتال پشتیبانی میکند. شبکه بیت کوین، در درجه اول به دلیل ارز دیجیتالش که معمولاً به آن «بیت کوین» یا BTC میگویند، شناخته میشود.
شبکه بیت کوین مبتنی بر مفهوم بلاک چین است که دفتر عمومی معاملات تأیید شده و ثبت سوابق است. ماینرها معاملات را به طور مداوم بررسی میکنند و آنها را به بلاک چین بیت کوین اضافه میکنند که به عنوان دفتر کل فعالیت در سراسر شبکه عمل میکند. در مقابل زمان و قدرت محاسباتی لازم برای اعتبارسنجی دفتر از این طریق، ماینرها با اعتبارسنجی موفقیتآمیز مقادیر معاملات با بیت کوین پاداش میگیرند.
از طرف دیگر، ریپل یک فناوری است که عمدتاً به دلیل پروتکل و شبکه پرداخت دیجیتالش شناخته میشود. ریپل علاوه بر دارا بودن ارز دیجیتال مخصوص خودش(XRP) ، به عنوان یک روش پرداخت، روش تبادل دارایی و سیستم ارسال وجه که به SWIFT شباهت دارد نیز محسوب میشود. SWIFT سرویسی امن و مطمئن برای انتقال پول در سطح بین المللی است که توسط شبکهای از بانکها و واسطههای مالی استفاده میشود.
شبکه ریپل برای تائید معاملات به جای استفاده از مفهوم استخراج بلاک چین، از یک مکانیزم اجماع توزیع شده و غیرمتمرکز توسط سرورهای یک شبکه استفاده میکند. سرورها یا نودهای موجود در شبکه با انجام نظرسنجی و اجماع، در مورد اعتبار و صحت معامله تصمیم میگیرند. این موضوع اجازه میدهد معاملات بدون وجود هیچ مرجع مرکزی، به صورت فوری تائید شوند و کمک میکند XRP از بسیاری از رقبا، غیرمتمرکزتر و در عین حال سریعتر و قابل اعتمادتر باشد.
شبکه بیت کوین به دلیل داشتن سیستم استخراج، متهم به مصرف بیرویه انرژی است، اما مکانیزم بدون استخراج Ripple باعث میشود انرژی بسیار اندکی مصرف شود.
تأیید معاملات بیت کوین ممکن است به زمان و هزینه بالایی نیاز داشته باشد، اما معاملات ریپل با هزینههای بسیار اندک و در عرض چند ثانیه تأیید میشوند. بیت کوین مجموعاً دارای ۲۱ میلیون کریپتوکوین است و تمام 100 میلیارد کوین ریپل از همان ابتدا موجود بود (فرایند ایجادش نیاز به استخراج ندارد).
بیت کوین برای آزاد کردن توکن های بیت کوین جدید از یک سیستم اثبات کار و استخراج استفاده میکند و این امر در فرآیند اعتبارسنجی یک بخش اساسی به حساب میآید، در حالیکه همه توکن های ریپل از قبل استخراج شدهاند. به همین دلیل، روش استخراج ریپل شبیه استخراج بیت کوین نیست.
مکانیزم آزادسازی رمزنگاری برای بیت کوین و ریپل تفاوت دارد. بیت کوین زمانی آزاد و به شبکه اضافه میشوند که توسط ماینرها پیدا شده باشد، اما آزادسازی و انتشار ریپل را یک قرارداد هوشمند کنترل و اداره میکند.
ریپل قصد داشت هر ماه حداکثر ۱ میلیارد توکن XRP را طبق یک قرارداد هوشمند داخلی، منتشر کند. گردش فعلی بیش از ۵۰ میلیارد است. این مکانیزم تضمین میکند که به دلیل عرضه بیش از حد کوین های XRP، امکان سوءاستفاده وجود نخواهد داشت و سالها طول میکشد تا همه کریپتو کوینها در دسترس قرار بگیرند.
همان طور که پردازش معاملات بیت کوین مشمول هزینه میشود، به تراکنشها و معاملات ریپل نیز هزینهای تعلق خواهد گرفت. هر بار که معاملهای در شبکه ریپل انجام میشود، مقدار کمی ریپل از کاربر (شخص یا سازمان) دریافت میشود. یکی از موارد اصلی استفاده از ریپل، تسهیل انتقال داراییهای دیگر است. بازرگانانی این کار را انجام میدهند که ریپل را مانند بیت کوین به عنوان یک ارز میپذیرند.
در حالی که بیت کوین به عنوان یک ارز مجازی، در میان سازمانها و افراد شاهد افزایش استقبال و استفاده است، سیستم پرداخت ریپل در بین بانکها محبوبیت بیشتری دارد. RippleNet کنسرسیومی متشکل از ۲۰۰ موسسه مالی مستقر در بیش از ۴۰ کشور است که امکان تسهیل پرداختهای فرامرزی را فراهم میکند. شبکه ریپل همچنان شاهد رشد درمیان موسسات مالی و منطقهای است که این امر باعث شده Ripple در فضای ارز دیجیتال از بسیاری از رقبای خود جلوتر باشد.
به طور کلی ریپل در مواردی مانند زمان پردازش و هزینههای معاملاتی کمتر، نسبت به بیت کوین بهتر است.
مثال زیر برای درک مقایسه هر دو مورد در دنیای واقعی ذکر شده است.
پیتر که ساکن آمریکا است به والمارت سر میزند و هزینه خریدهای خود را با دلار آمریکا پرداخت میکند. او همچنین میتواند از دلار آمریکا برای خرید ارزهای دیگر جهت معامله و سرمایهگذاری استفاده کند. درواقع پیتر میتواند ارزهایی مانند GBP یا JPY را خریداری کند و آنها را در آینده به راحتی و با کمی سود یا زیان بفروشد.
بیت کوین یک ارز دیجیتال معادل است، به عنوان مثال میتواند یک جایگزین برای دلارهای واقعی آمریکا باشد. پیتر میتواند خرید کند و هزینه آن را با بیت کوین پرداخت کند. او همچنین میتواند برای تجارت و سرمایهگذاری بیت کوین خریداری کند و مانند GBP، JPY یا هر ارز فیات دیگر، بیت کوینها را با کمی سود یا زیان به فروش برساند.
اگر پیتر بخواهد از آمریکا ۱۰۰ دلار برای پاول در ایتالیا ارسال کند، میتواند این کار را با راهنماییهای بانک آمریکایی خود، انجام دهد. بانک امریکایی پیتر پس از بررسیهای لازم، دستورالعملهایی را با استفاده از سیستم SWIFT امروزی صادر میکند تا پول به حساب بانک ایتالیایی پل واریز شود. این فرآیند ممکن است برای هر دو طرف هزینه زیادی داشته باشد و پردازش آن نیز چندین روز طول بکشد.
سیستم پرداخت ریپل برای انتقال داراییهای موجود در شبکه ریپل از توکن های ریپل استفاده میکند. پیتر میتواند این ۱۰۰ دلار را فوراً به توکنهای ریپل تبدیل کند و توکنها بلافاصله میتوانند از طریق شبکه ریپل به حساب پاول منتقل شوند. پس از تأیید صحت معامله توسط شبکه غیرمتمرکز ریپل، پاول توکنهای ریپل خود را دریافت خواهد کرد. او میتواند به انتخاب خودش، ریپل ها را به دلار آمریکا یا هر ارز دیگری تبدیل کند یا آنها را در قالب همان توکنهای XRP نگه دارد. روند تأیید معاملات ریپل، سریعتر از بیت کوین و سیستمهای انتقال پول سنتی است.
اگرچه عملکرد ریپل کمی پیچیده است، اما مثال بالا کاربردهای اساسی آن را تا حدودی سادهتر توضیح میدهد. سیستم ریپل در زمینه زمان پردازش کوتاهتر و هزینه معاملاتی کمتر، امتیاز بالاتری نسبت به بیت کوین دارد.
بیت کوین سیستمی کاملاً عمومی است که مالکیت آن در اختیار هیچ فرد، مرجع یا سازمان دولتی نیست. اگرچه شبکه ریپل غیرمتمرکز است اما به یک شرکت خصوصی تعلق دارد و توسط آن شرکت اداره میشود. علیرغم اینکه هر دو دارای توکن های ارز دیجیتال منحصر به فرد خود هستند، اما این دو سیستم مجازی محبوب کاربردهای متفاوتی دارند.